Standardy ochrony małoletnich

Standardy Ochrony Małoletnich

(i pozostałych wychowanków pełnoletnich)

w Zespole Dziennych Ośrodków Rewalidacyjno-Edukacyjno-Wychowawczych
i Rehabilitacyjnych dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej w Radzionkowie

- Podstawowe procedury postępowania

Rozdział 1

Wprowadzenie

Działając na podstawie art. 22b ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich Dyrektor Zespołu Dziennych Ośrodków Rewalidacyjno-Edukacyjno-Wychowawczych i Rehabilitacyjnych w Radzionkowie r. wprowadza do stosowania “Standardy Ochrony Małoletnich” (zwane dalej “Standardami”), których naczelnym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa małoletnim wychowankom oraz pozostałym wychowankom placówki, dbałość o ich dobro, uwzględnienie ich potrzeb i podejmowanie działań w ich jak najlepszym interesie.

Preambuła

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników placówki jest działanie dla dobra małoletniego/wychowanka i w jego najlepszym interesie. Pracownik placówki traktuje małoletniego/wychowanka z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracownika wobec małoletniego/wychowanka przemocy w jakiejkolwiek formie. Pracownik placówki, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych placówki oraz kompetencji.

Objaśnienie terminów

1. Placówka – w skład Zespołu Dziennych Ośrodków Rewalidacyjno-Edukacyjno-Wychowawczych i Rehabilitacyjnych dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej w Radzionkowie (ZDOREWiR) wchodzą: Niepubliczne Przedszkole Integracyjne „Ptasi Raj”, Ośrodek Rewalidacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy oraz Ośrodek Adaptacyjno-Rehabilitacyjny

2. Pracownikiem placówki jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowa zlecenie oraz kontrakt.

3. Małoletnim jest każda osoba do ukończenia 18 roku życia

4. Wychowankami są pełnoletni wychowankowie przyjęci do placówki zgodnie ze Statutem DOREW

5. Opiekunem małoletniego/wychowanka jest osoba uprawniona do reprezentacji małoletniego/wychowanka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny, w myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.

6. Zgoda/oświadczenie opiekuna małoletniego/wychowanka oznacza zgodę co najmniej jednego
z opiekunów małoletniego/wychowanka. W przypadku braku porozumienia między opiekunami małoletniego/wychowanka należy poinformować opiekunów o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.

7. Przez krzywdzenie małoletniego/wychowanka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego/wychowanka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika placówki, lub narażenie dobra małoletniego/wychowanka, w tym jego zaniedbywanie.

8. Przemoc fizyczna to każde intencjonalne działania sprawcy, mające na celu przekroczenie granicy ciała małoletniego/wychowanka, np. bicie, szarpanie, popychanie, itp.

9. Przemoc psychiczna to powtarzający się wzorzec zachowań opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia), które powodują u dziecka poczucie, że jest nic niewarte, złe, niekochane, niechciane, zagrożone i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy zaspokaja potrzeby innych.

10. Przemoc seksualna to zaangażowanie małoletniego/wychowanka w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, naruszając prawo
i obyczaje danego społeczeństwa.

11. Zaniechanie – należy przez to rozumieć chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych przez osoby zobowiązane do opieki, troski
i ochrony zdrowia i/lub nierespektowanie podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju.

12. Przemoc domowa – jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególności narażając te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym,
a także wywołujące cierpienie i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

13. Osoba stosująca przemoc domową – to pełnoletnia osoba, która dopuszcza się przemocy domowej.

14. Świadek przemocy domowej – osoba, która posiada widzę na temat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy domowej.

15. Osoba odpowiedzialna za Internet to wychowawca grupy wychowawczej sprawujący nadzór nad korzystaniem z internetu przez małoletnich/wychowanków podczas pobytu
w placówce oraz zewnętrzna firma zatrudniana w razie potrzeby lub konieczności przez organ prowadzący placówkę, której zaleca się podjęcie działań zabezpieczających urządzenia teleinformatyczne z dostępem do internetu.

16. Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony małoletniego/wychowanka przed krzywdzeniem, to wyznaczony przez dyrektora placówki pracownik sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony małoletniego/wychowanka prze krzywdzeniem w placówce.

17. Dane osobowe małoletniego/wychowanka, to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację małoletniego/wychowanka.

Rozdział 2

STANDARD I

POLITYKA

Placówka ustanowiła i wprowadziła w życie Politykę ochrony małoletniego/wychowanka przed krzywdzeniem

Standardy podstawowe:

a. Polityka dotyczy całej kadry Zespołu Dziennych Ośrodków Rewalidacyjno-Edukacyjno-Wychowawczych i Rehabilitacyjnych w Radzionkowie (pracowników, współpracowników, stażystów, wolontariuszy).

b. Organ prowadzący placówkę zatwierdził Politykę, a za jej wdrażanie i nadzorowanie odpowiada dyrektor placówki.

c. Ze standardami został zapoznany personel placówki - (oświadczenie - załącznik nr 6), rodzice/opiekunowie prawni małoletnich/wychowanków z początkiem roku szkolnego - oświadczenie - załącznik nr 7) oraz małoletni/wychowankowie.

d. Polityka ochrony małoletniego/wychowanka określa:

· zasady bezpiecznej rekrutacji personelu;

· sposób reagowania w placówce na przypadki podejrzenia, że małoletni/wychowanek doświadcza krzywdzenia i zasady prowadzenia rejestru interwencji;

· zasady bezpiecznych relacji personel-małoletni/wychowanek i małoletni/wychowanek-małoletni/wychowanek;

· zasady bezpiecznego korzystania z internetu i mediów elektronicznych;

· zasady ochrony wizerunku i danych osobowych małoletnich/wychowanków.

e. Polityka jest opublikowana na stronie internetowej placówki oraz w widocznych miejscach
w budynku (tablica ogłoszeń przy rejestracji - parter, tablica ogłoszeń w korytarzu Niepublicznego Przedszkola Integracyjnego „Ptasi Raj”) szeroko promowana wśród całej kadry ZDOREWiR, opiekunów małoletniego/wychowanka. Grupy są z nią aktywnie zapoznawane poprzez działania edukacyjne, wychowawcze i informacyjne.

f. Dokument został udostępniony w trzech wersjach: wersji zupełnej, skróconej oraz dostosowanej dla małoletnich i zawierające informacje dla nich istotne. Publikacja dokumentu spełnia wymogi Ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.

STANDARD II

PERSONEL

Placówka monitoruje, edukuje i angażuje swoich pracowników w celu zapobiegania krzywdzeniu małoletnich/wychowanków

Standardy podstawowe:

a. W ramach rekrutacji pracowników podejmujących się pracy z małoletnimi/wychowankami prowadzona jest ocena przygotowania kandydatów do pracy z małoletnimi/wychowankami.

b. Dyrektor uzyskuje od osoby ubiegającej się o zatrudnienie przed nawiązaniem stosunku pracy dane z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym oraz informacje
z Krajowego Rejestru Karnego i rejestrów karalności państw trzecich w zakresie przestępstw (lub odpowiadających im czynów zabronionych w przepisach prawa obcego) lub
w przypadkach prawem wskazanych oświadczenia o niekaralności.

c. Określone zostały zasady bezpiecznych relacji całej kadry placówki
z małoletnimi/wychowankami, wskazujące, jakie zachowania w placówce są niedozwolone,
a jakie pożądane w kontakcie z małoletnimi/wychowankami.

d. Placówka zapewnia swoim pracownikom podstawową edukację na temat ochrony małoletnich/wychowanków przed krzywdzeniem i pomocy małoletnim/wychowankom
w sytuacjach zagrożenia w zakresie:

· rozpoznawania symptomów krzywdzenia małoletnich/wychowanków;

· procedur interwencji w przypadku podejrzeń krzywdzenia;

· dokumentowania podejmowanych działań związanych z ochroną małoletnich;

· odpowiedzialności prawnej pracowników placówki zobowiązanych do podejmowania interwencji;

· procedury „Niebieskie Karty”;

· bezpieczeństwa relacji całego personelu z małoletnim/wychowankiem, uwzględniającą wiedzę o zachowaniach pożądanych i niedozwolonych w kontaktach z nim.

Standardy uzupełniające:

e. Personel pedagogiczny placówki pracujący z małoletnimi/wychowankami jest przygotowany by edukować małoletnich/wychowanków na temat ochrony przed przemocą i wykorzystywaniem.

f. Personel pedagogiczny placówki oferuje rodzicom/opiekunom prawnym informację oraz wsparcie w zakresie wychowania dzieci bez przemocy oraz ich ochrony przed krzywdzeniem
i wykorzystywaniem:

· w placówce znajdują się tablice informacyjne dla rodziców, gdzie umieszczone są dane kontaktowe placówek zapewniających pomoc i opiekę w trudnych sytuacjach życiowych.

· Rodzice mają dostęp do obowiązujących w placówce “Standardów ochrony małoletnich” gdzie znajdują się procedury zgłaszania zagrożeń.

STANDARD III

PROCEDURY

W placówce funkcjonują procedury zgłaszania podejrzenia oraz podejmowania interwencji
w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa małoletnich/wychowanków.

Standardy podstawowe:

a. Placówka wypracowała procedury, które określają krok po kroku, jakie działanie należy podjąć
w sytuacji krzywdzenia małoletniego/wychowanka lub zagrożenia jego bezpieczeństwa ze strony członków rodziny, personelu placówki, rówieśników i osób obcych.

b. W placówce wskazano osobę odpowiedzialną za składanie zawiadomień o popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego/wychowanka, zawiadomienie sądu opiekuńczego oraz wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”

c. Placówka dysponuje danymi kontaktowymi lokalnych instytucji i organizacji, które zajmują się interwencją i pomocą w sytuacjach krzywdzenia małoletnich/wychowanków (policja, sąd rodzinny, centrum interwencji kryzysowej, ośrodek pomocy społecznej, placówki ochrony zdrowia) oraz zapewnia do nich dostęp wszystkim pracownikom.

c. W placówce wyeksponowane są informacje dla małoletnich/wychowanków na temat możliwości uzyskania pomocy.

STANDARD IV

MONITORING

Placówka monitoruje i okresowo weryfikuje zgodność prowadzonych działań z przyjętymi standardami ochrony małoletnich/wychowanków.

Standardy podstawowe:

a. Przyjęta Polityka ochrony małoletnich/wychowanków jest weryfikowana – przynajmniej raz na dwa lata, ze szczególnym uwzględnieniem analizy sytuacji związanych z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa małoletnich/wychowanków.

b. W ramach kontroli zasad i praktyk ochrony małoletnich/wychowanków placówka pozyskuje opinie pracowników w formie ankiety.

c. W ramach monitoringu zasad i praktyk ochrony dzieci placówka konsultuje się
z rodzicami/opiekunami małoletnich/wychowanków.

d. Na podstawie przeprowadzonego monitoringu sporządza się raport. Dyrektor na podstawie otrzymanego raportu wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza je pracownikom, małoletnim/wychowankom oraz rodzicom/opiekunom.

d. Zasady monitoringu oraz termin, zakres i sposób kontroli określa dyrektor placówki.

Rozdział 1

Postanowienia ogólne

1. Celem Standardów Ochrony Małoletnich/Wychowanków jest:

a) zwrócenie uwagi kadry placówki, opiekunów i podmiotów współpracujących na konieczność podejmowania wzmożonych działań na rzecz ochrony małoletnich/wychowanków przed krzywdzeniem;

b) określenie zakresu obowiązków kadry placówki w działaniach podejmowanych na rzecz ochrony małoletnich/wychowanków przed krzywdzeniem;

c) wypracowanie adekwatnej procedury do wykorzystania podczas interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia małoletnich/wychowanków;

d) wprowadzenie wzmożonej działalności profilaktyczno-wychowawczej w zakresie zapewnienia ochrony małoletnich/wychowanków przed przemocą.

2. Kadra placówki w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletniego/wychowanka. W bieżącej pracy monitoruje sytuację i dobrostan małoletniego/wychowanka oraz stosuje zasady określone w Standardach.

3. Niedopuszczalne jest stosowanie przez kadrę wobec małoletnich/wychowanków jakiejkolwiek formy przemocy.

4. Ze Standardami zapoznawana jest cała kadra placówki, a także małoletni/wychowankowie
(w formie dostosowanej do możliwości intelektualnych, rozwojowych, komunikacyjnych)
i ich rodzice/opiekunowie.

5. Dyrektor placówki wyznacza wicedyrektora jako osobę odpowiedzialną za monitorowanie realizacji Standardów, reagowanie na sygnały ich naruszenia, ewaluowanie i modyfikowanie zapisów Standardów i prowadzenie rejestru interwencji i zgłoszeń.

6. Za monitoring bezpieczeństwa urządzeń teleinformatycznych z dostępem do Internetu, Dyrektor czyni odpowiedzialnym wychowawców grup wychowawczych oraz pozostałą kadrę placówki, (jeżeli w pracy z małoletnimi/wychowankami korzystają z urządzeń teleinformatycznych z dostępem do Internetu). W razie potrzeby lub konieczności organ prowadzący placówkę zaleca firmie zewnętrznej podjęcie działań zabezpieczających urządzenia teleinformatyczne z dostępem do Internetu.

Rozdział 2

Sposób dokumentowania wypełniania obowiązku kontroli pracowników przed dopuszczeniem do pracy z małoletnimi/wychowankami w zakresie spełniania przez nich warunków niekaralności za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności.

1. Standardem jest rekrutacja pracowników pedagogicznych i niepedagogicznych odbywająca się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji, a pracodawca dąży do jak najlepszej weryfikacji kwalifikacji kandydata, w tym stosunek do wartości podzielanych przez placówkę, takich jak ochrona praw małoletnich/wychowanków i szacunek do ich godności.

2. Placówka dba, aby osoby w niej zatrudnione – zarówno pracownicy pedagogiczni jak
i niepedagogiczni, w tym również osoby pracujące na podstawie umowy - zlecenia, kontraktu, wolontariusze oraz praktykanci, w miarę możliwości posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy
z małoletnimi/wychowankami oraz nie stanowiły dla nich zagrożenia. Podczas rekrutacji kandydatom zadaje się pytanie odnośnie zasad ochrony małoletnich/wychowanków.

3. W każdym przypadku placówka musi posiadać dane pozwalające zidentyfikować osobę przez nią zatrudnioną, niezależnie od podstawy zatrudnienia, tj. imię (imiona) i nazwisko, datę urodzenia oraz dane kontaktowe osoby zatrudnianej.

4. Nie jest wymagane przedstawienie zaświadczeń, w przypadku, gdy z nauczycielem jest nawiązywany kolejny stosunek pracy w tej samej placówce w ciągu 3 miesięcy od dnia rozwiązania stosunku pracy.

5. Zgodnie z artykułem 21 Ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępstwami na tle seksualnym osoba zatrudniająca przed zawarciem umowy sprawdza kandydata w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (rejestr z dostępem ograniczonym) oraz
w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystywaniu seksualnemu małoletnich poniżej 15 lat wydała postanowienie o wpisie
w Rejestrze. Sprawdzenie w rejestrze sprawców dokumentuje się wydrukiem informacji zwrotnej wygenerowanej Rejestru, a figurowanie w rejestrze wyklucza możliwość zatrudnienia kandydata.

6. Pracodawca jest zobowiązany do domagania się od osoby zatrudnianej lub innej osoby (wolontariusza, praktykanta i in.) przed dopuszczeniem do wykonywania czynności
z małoletnimi w placówce, zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności
w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a
i art. 207 Kodeksu karnego oraz Ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii.

7. Jeżeli osoba posiada obywatelstwo inne niż polskie przedkłada pracodawcy:

a) informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla w/w celów;

8. Kandydat/kandydatka pod rygorem odpowiedzialności karnej składa oświadczenie
o państwie/ach zamieszkiwania w ciągu ostatnich 20 lat innych niż Rzeczpospolita Polska
i państwo obywatelstwa i jednocześnie przedkłada pracodawcy informacje z rejestrów karnych tych państw uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami
z dziećmi.

9. W przypadku, gdy prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja, o której mowa w pkt. 6-7, nie przewiduje jej sporządzenia lub w danym państwie nie prowadzi się rejestru karnego, wówczas kandydat/kandydatka składa pod rygorem odpowiedzialności karnej oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie była prawomocnie skazana w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego,
w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz nie wydano wobec niej innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuściła się takich czynów zabronionych oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy, stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności związanych
z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich lub z opieką nad nimi.

10. O zawieraniu oświadczeń pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia świadczy zawarta w ich treści klauzula „Jestem świadomy(-a) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”, która zastępuje pouczenia organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

11. Oświadczenia, wydruki z rejestrów i zaświadczenia z KRK dołączane są do części A akt osobowych pracownika lub do dokumentacji wolontariusza/praktykanta. W przypadku danych
z Rejestru osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej 15 lat, wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze, wystarczającym jest wydruk strony internetowej, na której widnieje komunikat, że sprawdzana osoba nie figuruje w Rejestrze.

Podstawy prawne:

· Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 152)

· Ustawa z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1709)

· Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych ustaw (Dz. U. poz. 1606)

Rozdział 3

Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi/wychowankami
a personelem, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich/wychowanków

1. Podstawową zasadą relacji między małoletnimi/wychowankami a personelem placówki jest działanie dla dobra małoletniego/wychowanka, z poszanowaniem jego godności
z uwzględnieniem jego emocji i potrzeb oraz w jego najlepszym interesie.

2. Personel placówki działa wyłącznie w ramach obowiązującego prawa powszechnego, przepisów wewnętrznych placówki oraz swoich uprawnień i kompetencji.

3. Zasady bezpiecznych relacji personelu placówki z małoletnimi/wychowankami obowiązują wszystkich pracowników (pedagogicznych i niepedagogicznych), praktykantów
i wolontariuszy i innych.

4. Podstawowe standardy określające zasady bezpiecznych relacji obejmują w szczególności:

1) Utrzymywanie profesjonalnej relacji z małoletnimi/wychowankami i reagowanie względem nich w sposób niezagrażający, adekwatny do sytuacji i sprawiedliwy wobec innych małoletnich/wychowanków.

2) Zachowanie cierpliwości i szacunku w komunikacji z małoletnimi/wychowankami, podkreślające zrozumienie dla przeżywanych przez nich uczuć, niewymuszające zwierzeń na siłę i okazujące zainteresowanie, wsparcie i gotowość do rozmowy.

3) Nie zostawianie małoletnim/wychowankom nieograniczonej wolności, wyznaczanie jasnych granic w postępowaniu i oczekiwań, ucząc tym samym wychowanków, jakie konsekwencje mogą wynikać z ich działania (w sytuacjach, w których orzeczona niepełnosprawność i wynikający z niej poziom funkcjonowania intelektualnego pozwala na podjęcie wyżej określonej zasady).

4) Reagowanie w sposób adekwatny do sytuacji i możliwości psychofizycznych małoletniego/wychowanka, w tym dostosowanie poziomu, narzędzi komunikacji do małoletnich/wychowanków.

5) Uwzględnienie potrzeb małoletnich/wychowanków oraz dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidulanych potrzeb rozwojowych i możliwości psychofizycznych, w tym dostosowanie metod
i form pracy dla małoletnich/wychowanków ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – wychowanków posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz wychowanków posiadających orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.

6) Równe traktowanie małoletnich/wychowanków bez względu na płeć, niepełnosprawność, status społeczny, kulturowy, religijny i światopogląd.

7) Fizyczny kontakt z małoletnim/wychowankiem możliwy tylko, jako odpowiedź na realne potrzeby małoletniego/wychowanka w danym momencie, z uwzględnieniem jego wieku, płci, kontekstu kulturowego i sytuacyjnego oraz poszanowaniu intymności i prywatności małoletniego/wychowanka:

a. Na kontakt fizyczny (np. przytulenie) małoletni/wychowanek zawsze musi wyrazić zgodę.

b. Na niezbędny fizyczny kontakt z małoletnim/wychowankiem podczas zajęć oraz podczas wykonywania czynności higieniczno-pielęgnacyjnych wyrażają zgodę rodzice/opiekunowie
w momencie przyjęcia małoletniego/wychowanka do placówki. Wzory oświadczeń stanowią załączniki nr. 2 oraz nr. 4. Procedury niezbędnego kontaktu fizycznego – załącznik nr. 1 oraz czynności higieniczno-pielęgnacyjnych opisano w załączniku nr. 3

8) W trakcie pracy ambulatoryjnej, w sytuacji, gdy małoletni zgłasza potrzebę skorzystania
z toalety, pracownik placówki informuje o tym rodziców pozostających na terenie placówki.

9) Ustalenie reguł i zasad pracy w grupie, jasne określanie wymagań i oczekiwań wobec małoletniego/wychowanka, stanowcze reagowanie na zachowania niepożądane (zasady
i reguły dostosowane do potrzeb i możliwości małoletnich/wychowanków).

10) Udział personelu placówki w doskonaleniu zawodowym w zakresie przeciwdziałania przemocy wobec małoletnich/wychowanków:

· Rozpoznawanie symptomów krzywdzenia dzieci

· Procedury interwencji w przypadku podejrzeń krzywdzenia

· Odpowiedzialność prawna pracowników placówki, zobowiązanych do podejmowania interwencji

11) Panowanie pracownika nad emocjami

12) Kontakt z małoletnimi/wychowankami oraz ich rodzicami/opiekunami prawnymi odbywa się wyłącznie w godzinach pracy placówki i dotyczy realizacji celów edukacyjnych, terapeutycznych, opiekuńczych lub wychowawczych.

13) Właściwą formą komunikacji pracownika z dziećmi i ich rodzicami/opiekunami prawnymi są kanały służbowe określone przez placówkę (dziennik elektroniczny – aplikacja LiveKid, e-mail placówki oraz telefon służbowy).

14) Jeśli małoletni/wychowanek i jego opiekunowie są osobami bliskimi wobec pracownika, zachowuje on poufność wszystkich informacji dotyczących innych małoletnich/wychowanków.

5. W relacji personelu z małoletnimi/wychowankami niedopuszczalne jest w szczególności:

1) stosowanie wobec małoletniego/wychowanka przemocy w jakiejkolwiek formie, w tym stosowanie kar fizycznych, wykorzystywanie relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby);

2) zawstydzanie, upokarzanie, lekceważenie i obrażanie małoletnich/wychowanków;

3) podnoszenie głosu w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa małoletniego/wychowanka lub innych osób;

4) ujawnianie informacji wrażliwych (wizerunek, informacja o sytuacji rodzinnej, medycznej, prawnej itp.) dotyczących małoletniego/wychowanka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych małoletnich/wychowanków;

5) zachowywanie się w obecności małoletnich/wychowanków w sposób niestosowny np. poprzez używanie wulgarnych słów, czynienie obraźliwych uwag oraz nawiązywanie
w wypowiedziach do atrakcyjności seksualnej;

6) nawiązywanie z małoletnim/wychowankiem jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych, ani składanie mu propozycji o nieodpowiednim charakterze, kierowanie do niego seksualnych komentarzy, żartów, gestów oraz udostępnianie małoletnim/wychowankom treści erotycznych i pornograficznych, bez względu na ich formę;

7) faworyzowanie małoletnich/wychowanków;

8) utrwalanie wizerunku małoletnich/wychowanków (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych pracownika bez wyrażonej na piśmie zgody opiekunów;

9) proponowanie małoletnim/wychowankom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji psychoaktywnych, spożywanie ich wspólnie z małoletnimi/wychowankami lub w ich obecności;

10) zapraszanie małoletnich/wychowanków do swojego miejsca zamieszkania.

6. Bezpieczeństwo online

· Personel placówki jest świadomy cyfrowych zagrożeń i ryzyka wynikającego
z rejestrowania swojej prywatnej aktywności w sieci przez aplikacje i algorytmy,
a także własnych działań w internecie. Dotyczy to lajkowania określonych stron lub aplikacji, obserwowania określonych osób/stron w mediach społecznościowych i ustawień prywatności kont, z których korzysta. Jeśli profil personelu jest publicznie dostępny, to również dzieci
i ich rodzice/opiekunowie prawni mają wgląd w cyfrową aktywność personelu.

· Personel zobowiązany jest wyłączać lub wyciszać osobiste urządzenia elektroniczne
w trakcie zajęć.

· Personelowi nie wolno nawiązywać kontaktów z dziećmi poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie zaproszeń w mediach społecznościowych.

Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi/wychowankami

1. W każdej grupie odbywają się zajęcia z zakresu profilaktyki przemocy rówieśniczej.

2. Dzieci zostają zapoznane z zasadami regulującymi funkcjonowanie grupy uwzględniającymi prawa dziecka.

3. Zasady bezpiecznych relacji i zachowania niedozwolone szczegółowo określają regulaminy pracy grupy.

Edukacja małoletnich/wychowanków w zakresie praw dziecka oraz ochrony przed zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem

1. W placówce dostępne są materiały edukacyjne w zakresie: ochrony przed zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem seksualnym oraz zasad bezpieczeństwa w intrnecie.

2. W każdej grupie dzieci zostają poinformowane, do kogo mają się zwrócić po pomoc
w przypadku krzywdzenia lub wykorzystywania (zajęcia edukacyjne).

3. W placówce wyeksponowane są informacje dla dzieci na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji.

Rozdział 4

Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletnich/wychowanków

1. Pracownicy placówki posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia małoletnich/wychowanków.

2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka pracownicy placówki podejmują rozmowę
z rodzicami i dalsze stosowne do sytuacji kroki.

3. Pracownicy monitorują sytuację i dobrostan dziecka.

Rozdział 5

Zasady reagowania na przypadki podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego/wychowanka

1. W przypadku zgłoszenia lub podejrzenia, że małoletni/wychowanek może być krzywdzony, każdy pracownik ma obowiązek zareagować - osoba zgłaszająca sporządza notatkę służbową zawierającą istotne informacje (wygląd, stan, dolegliwości oraz zachowania małoletniego/wychowanka a także podjęte działania).

2. Dyrekcja placówki wraz z osobą zgłaszającą wypełniają tzw. Kartę zgłoszenia załącznik nr 5 . Na karcie podpisują się: dyrektor lub z-ca dyrektora oraz osoba zgłaszająca.

3. Dyrektor powołuje Zespół Interwencyjny do wstępnego zdiagnozowania sytuacji tzw. czynniki ryzyka oraz dane świadczące o przemocy lub wykluczające ją. W skład Zespołu Interwencyjnego wchodzą: dyrektor/z-ca dyrektora, psycholog, wychowawca oraz pracownik zgłaszający podejrzenie stosowania przemocy.

4. Zespół Interwencyjny przeprowadza wstępną diagnozę sytuacji dziecka na podstawie rozmów
z małoletnim/wychowankiem, pracownikami i rodzicami/opiekunami prawnymi.

5. W przypadku uwiarygodnienia podejrzenia stosowania przemocy lub stwierdzenia jej stosowania, dyrektor placówki wszczyna procedurę „Niebieskie Karty” natomiast
w przypadku podejrzenia stosowania przemocy dyrektor placówki zwraca się do Ośrodka Pomocy Społecznej o wgląd w sytuację rodziny.

6. W przypadku niewskazującym na wiarygodność zgłoszenia – psycholog i wychowawca prowadzą wnikliwą obserwację małoletniego/wychowanka w terminie zakontraktowanym
z rodzicami a następnie dokonują oceny sytuacji małoletniego.

Uzasadnienie do uruchomienia procedury „Niebieskie Karty”

Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz rozporządzenie w sprawie procedury „Niebieskie Karty” z jednej strony nakłada na pracowników placówki obowiązek reagowania
w każdej sytuacji podejrzenia przemocy wobec małoletniego/wychowanka, z drugiej zaś daje możliwość skutecznej interdyscyplinarnej współpracy na rzecz małoletniego/wychowanka
i jego rodziny.

Procedura „Niebieskie Karty”

Cel procedury:

Celem niniejszej procedury jest wskazanie zasad postępowania pracowników i dyrektora placówki
w przypadku stwierdzenia krzywdzenia małoletniego/wychowanka lub uzasadnionego podejrzenia krzywdzenia.

Zakres procedury i ogólne zasady jej stosowania

1. Procedura postępowania „Niebieskie Karty” obowiązuje wszystkich pracowników zatrudnionych w placówce.

2. Nadzór nad stosowaniem procedury sprawuje dyrekcja placówki.

3. Dyrektor placówki udziela wsparcia i pomocy osobom bezpośrednio zaangażowanym
w proces pomocy.

4. Zasadą udzielania pomocy małoletniemu/wychowankowi krzywdzonemu jest interdyscyplinarna współpraca zespołowa ograniczona do osób pracujących
z małoletnim/wychowankiem.

5. Druki i formularze „Niebieskiej Karty – A” oraz „Niebieskiej Karty – B” znajdują się
w sekretariacie placówki.

6. Rejestr wszczętych procedur „Niebieskie Karty” prowadzi dyrektor placówki.

7. Wgląd w dokumentację wszczętych procedur posiadają wyłącznie osoby upoważnione przez dyrektora placówki.

8. Upoważnione osoby do wglądu w dokumentację wszczętych procedur „Niebieskie Karty” są zobowiązane do złożenia oświadczenia o zachowaniu poufności informacji i danych osobowych umieszczanych w dokumentach – załącznik nr. 8

Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty”

1. Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” następuje z chwilą wypełnienia formularza Karty – „A” w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie.

2. Do wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” nie jest wymagana zgoda osoby doznającej przemocy.

3. Do wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” nie jest wymagany uprzedni kontakt z osobą stosującą przemoc ani obecność tej osoby w czasie wypełniania kwestionariusza.

4. Żaden z formularzy „Niebieskich Kart” nie wymaga podpisu osoby podejrzanej
o doznawanie lub stosowanie przemocy domowej.

5. Po wypełnieniu karty – „A”, osoba dotknięta przemocą domową, rodzic/opiekun prawny, osoba, która zgłosiła podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie otrzymuje wypełniony formularz Karty „B”.

9. Formularz „B” jest dokumentem dla osób pokrzywdzonych, zawierającym definicję przemocy, praw człowieka, informację o miejscach, gdzie można uzyskać pomoc.

10. Formularza „B” nie przekazuje się osobie podejrzanej o stosowanie przemocy domowej.

11. Wypełniony formularz – „Niebieska Karta – A” niezwłocznie, nie później niż w terminie
5 dni od wszczęcia procedury, przekazuje się do zespołu interdyscyplinarnego.

12. Dalszy tok postępowania sprawy leży w kompetencjach instytucji wskazanych
w procedurze „Niebieskie Karty”

Rozdział 6

Zasady ochrony wizerunku dziecka i danych osobowych małoletnich

1. Placówka, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka, zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych małoletnich zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

2. Pracownikowi placówki nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na jego terenie bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego małoletniego/wychowanka.

3. W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, pracownik placówki może skontaktować się
z rodzicem/opiekunem prawnym i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do rodzica/opiekuna prawnego małoletniego/wychowanka.

4. Jeżeli wizerunek małoletniego/wychowanka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica/opiekuna prawnego na utrwalenie wizerunku małoletniego/wychowanka nie jest wymagana.

5. Upublicznienie przez pracownika placówki wizerunku małoletniego/wychowanka utrwalonego
w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica/opiekuna prawnego.

6. Pisemna zgoda, powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany.

Rozdział 7

Zasady dostępu małoletnich/wychowanków do internetu

1. Placówka, zapewniając dzieciom dostęp do Internetu, jest zobowiązana podejmować działania zabezpieczające małoletnich/wychowanków przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju.

2. Na terenie placówki dostęp małoletniego/wychowanka do internetu możliwy jest wyłącznie pod nadzorem wychowawcy/specjalisty na zajęciach z wykorzystaniem zasobów multimedialnych.

3. W przypadku dostępu realizowanego pod nadzorem wychowawcy/specjalisty ma on obowiązek informowania małoletnich/wychowanków o zasadach bezpiecznego korzystania
z internetu.

4. W placówce małoletni/wychowankowie nie mają możliwości samodzielnego i swobodnego dostępu do treści znajdujących się w internecie.